CAF Champions League thuộc Liên đoàn Bóng đá châu Phi, một trong sáu liên đoàn cấp châu lục trực thuộc FIFA. Tổ chức này giữ vai trò quản lý, điều hành và phát triển các hoạt động bóng đá trên toàn lục địa đen. Theo Bongdaso, CAF chịu trách nhiệm tổ chức các giải đấu lớn, đảm bảo quy chuẩn thi đấu và thúc đẩy sự phát triển của bóng đá châu Phi.
CAF Champions League là gì?
CAF Champions League (Confederation of African Football – CAF) là tổ chức chịu trách nhiệm quản lý và vận hành các hoạt động bóng đá tại châu Phi, bao gồm bóng đá 11 người, futsal và bóng đá bãi biển. Là một trong sáu liên đoàn khu vực trực thuộc FIFA, CAF đại diện cho các liên đoàn bóng đá quốc gia trên toàn lục địa đen.
Bên cạnh vai trò giám sát, CAF còn tổ chức các giải đấu cấp châu lục cho cả đội tuyển quốc gia và câu lạc bộ. Tổ chức này cũng đảm nhiệm việc thiết lập quy định thi đấu, phân bổ tiền thưởng và quản lý bản quyền truyền thông của các giải do mình điều hành. Nhờ đó, CAF giữ vai trò trung tâm trong việc phát triển và nâng tầm bóng đá châu Phi trên đấu trường quốc tế.
Logo LĐBĐ châu Phi CAF
Bắt đầu từ kỳ World Cup 2026, CAF Champions League sẽ có tối đa 10 suất tham dự vòng chung kết. Theo thể thức mới, các đội đứng thứ hai ở vòng loại khu vực châu Phi sẽ bước vào vòng play-off liên lục địa để cạnh tranh hai tấm vé cuối cùng.
Hiện nay, CAF quy tụ 54 liên đoàn bóng đá quốc gia với tư cách thành viên chính thức. Người giữ chức Tổng thư ký là ông Patrice Motsepe, doanh nhân và nhà quản lý bóng đá đến từ Nam Phi. Từ năm 2002, trụ sở của CAF được chuyển về Cairo (Ai Cập), thay thế địa điểm cũ tại Khartoum – thủ đô Sudan, nơi tổ chức này từng đặt văn phòng trong những năm đầu hoạt động.
Lịch sử hình thành CAF Champions League CAF
Tại kỳ Đại hội FIFA lần thứ 29 diễn ra ở Bern (Thụy Sĩ) vào tháng 6/1954, bốn quốc gia gồm Ai Cập, Sudan, Ethiopia và Nam Phi đã cùng nhau thành lập tổ chức mà sau này phát triển thành CAF. Cũng trong cuộc họp này, châu Phi lần đầu tiên được trao quyền cử đại diện vào Ban Chấp hành FIFA. Ông Abdel Aziz Abdallah Salem của Ai Cập là người đưa ra đề xuất và trở thành đại diện đầu tiên của khu vực.
Tuy nhiên, việc giành được vị trí trong cơ quan quyền lực của FIFA không hề dễ dàng. Đại diện Argentina phản đối việc trao suất cho châu Phi và châu Á với lý do trình độ bóng đá chưa cao, dù kỳ Đại hội năm 1953 tại Paris đã chấp thuận nguyên tắc này. Nhờ sự ủng hộ từ Vương quốc Anh và các nước Đông Âu, châu Phi đã thắng với 24 phiếu thuận và 17 phiếu chống. Sau đó, ông Salem được bầu vào Ủy ban Điều hành FIFA cho tới khi liên đoàn chính thức ra đời.
Ngày 8/2/1957, CAF được thành lập và ông Abdel Aziz Abdallah Salem trở thành chủ tịch đầu tiên của tổ chức này.
CAF gồm những nước nào?
Trong giai đoạn mới thành lập, CAF chỉ gồm bốn liên đoàn thành viên. Sau hơn nửa thế kỷ phát triển, con số này đã tăng lên 55 quốc gia và vùng lãnh thổ. Bên cạnh đó, vẫn còn ba liên đoàn đang trong quá trình chờ xét duyệt để trở thành thành viên chính thức của CAF, bao gồm Reunion, Zanzibar và Tây Sahara.
Hầu hết các quốc gia tại châu Phi đều trực thuộc CAF, và để thuận tiện cho công tác quản lý, tổ chức này phân chia các liên đoàn thành viên theo từng khu vực địa lý. Hiện CAF có năm liên đoàn khu vực: Hiệp hội bóng đá Bắc Phi (5 thành viên), Tây Phi (16 thành viên), Trung Phi (8 thành viên), Hội đồng bóng đá Đông – Trung Phi (12 thành viên) và Hội đồng bóng đá Nam Phi (14 thành viên).
Riêng Reunion là trường hợp đặc biệt. Do vị trí địa lý nằm ngoài lục địa Phi châu, quần đảo này không thuộc bất kỳ liên đoàn khu vực nào, dù đã chính thức gia nhập CAF từ năm 1992.
CAF Champions League là những giải đấu nào?
Các giải đấu cấp độ ĐTQG
- Cúp bóng đá châu Phi (AFCON, trước đây gọi là CAN) là giải đấu dành cho các đội tuyển quốc gia của châu Phi, tương tự như Euro ở châu Âu hay Asian Cup tại châu Á. Từ năm 1968, giải được tổ chức định kỳ hai năm một lần vào các năm chẵn. Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2013, lịch thi đấu được chuyển sang các năm lẻ để tránh trùng với lịch thi đấu quốc tế và các sự kiện lớn khác.
Senegal hiện là đương kim vô địch AFCON
- òng loại World Cup khu vực châu Phi sẽ có sự thay đổi lớn từ năm 2026, khi các đội tuyển trong khu vực cạnh tranh tổng cộng 9,5 suất tham dự ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh. Toàn bộ 54 đội sẽ được chia thành 6 bảng, đội đứng đầu mỗi bảng giành vé trực tiếp, trong khi bốn đội nhì bảng có thành tích cao nhất sẽ bước vào vòng play-off để tranh suất cuối cùng.
- Giải vô địch các quốc gia châu Phi (CHAN), ra đời năm 2008, được tổ chức nhằm tạo sân chơi cho các cầu thủ nội địa thi đấu trong nước, khác với AFCON vốn cho phép các cầu thủ thi đấu ở nước ngoài góp mặt.
- Bên cạnh đó, CAF còn quản lý hệ thống các giải trẻ U17, U20 và U23 – nơi các đội tuyển trẻ tranh tài để tìm ra những tài năng sáng giá của lục địa đen.
- Giải bóng đá học đường châu Phi cũng là sân chơi quan trọng dành cho các trường trung học.
- Trong lĩnh vực futsal, giải vô địch futsal châu Phi được tổ chức từ năm 1998 theo chu kỳ bốn năm, với ba đội từng đăng quang là Ai Cập, Morocco và Libya.
- Ở môn bóng đá bãi biển, Senegal đang là đội giàu thành tích nhất với bảy lần vô địch.
- Ngoài ra, CAF còn điều hành các giải bóng đá nữ như WAFCON, vòng loại World Cup nữ U20 và giải U17 nữ châu Phi.
Các giải đấu cấp CLB
- CAF Champions League được xem là “UEFA Champions League của châu Phi” nhờ tầm quan trọng và chất lượng chuyên môn. Giải đấu lần đầu tiên diễn ra vào năm 1964 và sau đó đã trải qua nhiều thay đổi về thể thức thi đấu cũng như bộ nhận diện, nhằm nâng cao tính cạnh tranh và chuyên nghiệp của giải.
Al Ahly của Ai Cập là đội vô địch CAF Champions League nhiều nhất lịch sử với 11 lần
- CAF Confederation Cup là giải đấu cấp câu lạc bộ chỉ đứng sau CAF Champions League, tương tự như vai trò của UEFA Europa League tại châu Âu. Giải đấu này chính thức ra mắt vào năm 2004.
- Siêu Cup châu Phi là trận đấu tranh chức vô địch giữa đội vô địch CAF Champions League và CAF Confederation Cup, nhằm xác định nhà vô địch Siêu Cup lục địa.
- Siêu Cup các CLB châu Phi là giải đấu mới nhất, được công bố vào ngày 17/7/2021 nhưng chưa từng tổ chức trận nào. Dự kiến, từ tháng 8/2023, 24 câu lạc bộ trên toàn châu Phi sẽ tham gia tranh tài, với hệ thống chia khu vực và cơ chế lên – xuống hạng đầy đủ.
- Riêng CAF Champions League nữ, giải đấu cấp câu lạc bộ dành cho bóng đá nữ châu Phi, chỉ được khởi tranh từ năm 2020, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc phát triển bóng đá nữ trên lục địa.
Các giải đấu cấp khu vực
Các liên đoàn khu vực trực thuộc CAF có nhiệm vụ tổ chức các giải đấu riêng biệt tại từng khu vực. Những giải tiêu biểu bao gồm: giải vô địch Trung – Đông Phi, giải vô địch Tây Phi và giải vô địch Nam Phi, giúp nâng cao tính cạnh tranh và phát triển bóng đá trong phạm vi từng khu vực.
Kết Luận
CAF Champions League không chỉ là giải đấu hàng đầu của bóng đá châu Phi mà còn là đấu trường để các câu lạc bộ xuất sắc nhất lục địa thể hiện bản lĩnh và đẳng cấp. Giải mang đến những trận cầu căng thẳng, nơi kỹ thuật, tốc độ và tinh thần thi đấu quyết liệt được trình diễn một cách toàn diện. Qua mỗi mùa giải, CAF Champions League không ngừng cải tiến cả về mặt chuyên môn lẫn tổ chức, góp phần nâng cao uy tín và vị thế của bóng đá châu Phi trên trường quốc tế.